Теңізді картаға түсіру
Сынып бөлмесінде көру
- Фильм жайлы ақпарат
-
Фильм жайлы ақпарат
Фильмнің қысқаша мазмұны
Оркней Шотланд аралы маңындағы суды картаға түсіру теңізді картаға түсірудегі маңызды бетбұрыс болды. Алайда ескі карталарды қолдану қазіргі кемелерге қауіп төндіреді.
Маңызды деректер
- Теңіз түбін картаға түсірместен бұрын, толқынның астында жасырынып жатқан қауіптер жүздеген кемелерді қиратып, көптеген теңізшілердің өліміне себепкер болған.
- 1743 жылы Мердок Маккензи Оркни аралының маңындағы мұхит түбін картаға түсіріп, картографияның жаңа символдарын ойлап тапқан.
- Бүгінде дыбыс толқындары теңіз тереңдігін нақты өлшеу үшін пайдаланылады. Теңіз түбін картаға түсіруде адам өмірін сақтап қалу үшін қауіптің алдын алудың маңызы зор.
- Транскрипт
-
Транскрипт
Шотландиядағы Оркней аралдарын қоршаған дүлей теңіз кеме жұтқыш “құбыжық” тәрізді.
Ол ұзақ жылдар бойы қайықтарды күйретіп, көптеген теңізшілердің өмірін қиған. Бұл толқын астында не жатқаны анықталғанға дейін жалғасты.
18-ғасырда Оркней аралдарын қоршап жатқан сулар Атлант мұхитының солтүстігі арқылы өтетін сауда кемелеріне толы еді.
Ол кезде Оркней жағалауы әлі зерттелмеген болатын.
Толқын астындағы жартастар мен құмды қайраңдар көптеген кеме апаттарына себепші болды.
1743 жылы Мердок Маккензи есімді жергілікті мұғалім бұл жағдайды өзгертуге бекінді.
Ол теңізге шығып, жіпке байланған қорғасын жүкті пайдалану арқылы мұхит түбінің тереңдігі мен кескінін зерттеді.
Алған деректерді пайдалана отырып, ол теңізшілерге жасырын қатерлерді көрсететін жағалау картасын жасады.
Осы мақсатта Маккензи картаға түсірілетін жаңа таңбалар ойлап тапты.
Сэнди Ферс. теңізші, Ұлыбритания - “Маккензи мына таңбаларды ең алғаш қолданған адам болды. Қазір бұлар теңіз түбіндегі жағдайды түсіндіреді. Ол әртүрлі уақыттағы судың толысуы мен қайту жағдайын және бағытын көрсетті.”
Бұл таңбалар қазір де қолданылады.
Бірақ теңізді зерттеу технологиясы әлдеқайда ілгерледі.
Бүгінде жағалау күзетінің қайығы секілді мына кемелер су түбін картаға түсіретін арнайы құралдармен жабдықталған.
Дәл қазір олар осы арада болған апатты зерттеуде.
Мына кішкентай аралдардың жанындағы таяз судың кесірінен бір кеме қатты зақымданған.
Әлі күнге дейін қолданылатын Маккензи картасы бұл жердегі тереңдік 26 метр болу керектігін көрсетеді.
Бұл тереңдік кез келген кеменің өтуіне жеткілікті.
Маккензи картасы жасалғалы 260 жыл өтті. Су астындағы қауіп-қатерді анықтайтын жаңа әдістер пайда болды.
Жағалау күзетінің қайығы су астына дыбыс толқындарын жіберіп, олардың жаңғырығын тіркейді.
Дыбыс неғұрлым тез оралса, су соғұрлым таяз болғаны.
Тереңдік бір секундта сан мың өлшеніп, өте нақты нәтиже алуға мүмкіндік береді.
Жағалау күзетінің қайығы енді теңіз түбінің анық кескінін жасай алады.
Алынған кескін су астында биіктігі он метр болатын үшкір жартас барын көрсетті.
Қазір ең таяз жердің тереңдігі 26 емес, жеті жарым метр.
Яғни бұл жерден көп кемелер өте алмайды.
Жағалау күзетінің зерттеулері картаға жаңа тосқауылдарды белгіледі.
Алғашқы жағалау карталарына жүздеген жыл толса да, әлемдік мұхиттың қатерлері толық ашылмады. Сол себепті адам өміріне әлі де қауіп төнеді.
- Ұқсас фильмдер
-
Ұқсас фильмдер
Жер бедерін суреттеу тәсілдері
Картографиялық басқарманың карталары
Бойлық мәселесі
Сағаттық белдеулер
