Метр қаншалықты ұзын?

Транскрипт

Транскриптті жүктеу

Метр – әлемнің көптеген елдерінде қолданылатын ұзындықтың негізгі өлшем бірлігі.

Метрдің ұзындығы туралы ортақ келісімге келу үшін адамдар көп уақыт жұмсады.

Бірліктерді стандарттау

Алғашында ұзындық адамның дене мүшелеріне негізделіп өлшенетін. Мысалы, табанның ұзындығы немесе саусақтардың аралығы.

Әр адамның дене бітімі әр түрлі болғандықтан, мұндай әдіс көпті шатастырды.

Египет, б.з.д 3000 ж.

Көне Египетте ұзындықтың негізгі өлшем бірлігі шынтақ болған, яғни ол адам білегінің, қолының, алақанының ұзындығына байланысты өзгеретін.

Мұндай ауытқуларды түзету мақсатында, египеттіктер «патша шынтағы» стандартын ойлап тапқан.

«Патша шынтағының» көшірмелері граниттен жасалып, өлшемді стандарттау үшін жер-жерге таратылды.

Бұл жүйе аймақтағы құрылыстың дамуына септік етті.

Осы тәрізді жүйелер басқа жерлерде де дамып жатты, дегенмен олардың тек бір аймаққа тән сипатта болуы сауда қатынастарын қиындатқан еді.

Франция, 18 ғасыр

Он сегізінші ғасырда жалғыз Францияның өзінде сегіз жүзден астам алуан түрлі өлшем бірліктерінің атауы болған.

Жалпы алғанда екі жүз елу мыңға жуық өлшем бірліктері болғаны мәлім.

Сондықтан метр сынды стандартты өлшем керек еді.

Өлшем бірліктерінің халықаралық жүйесі

Әлем бойынша метрдің ұзындығы бірдей болуы керек деген шешім шығарылды.

Солтүстік полюстен Экваторға дейінгі қашықтықтың он миллионнан бір бөлігі метр деп анықталды.

Ол тригонометрия арқылы есептелді. Алғашқы ресми метр өлшегіш 1795 жылы Парижде пайда болды.

Ондық есептеу жүйесінің көмегімен метрді ұзындықтың басқа өлшем бірліктеріне оңай түрлендіруге болады.

Осылайша, метр ұзындықтың халықаралық стандартты өлшем бірлігі болып бекітілді, бірақ 1983 жылы оның мәні аздап түзетілді.

Қазір біз метрді жарықтың вакуумда шамамен үш жүз миллионнан бір секундта өтетін қашықтығы ретінде білеміз.

Ұқсас фильмдер

Жуықтау: Ұлу мен Ғарыш кемесін салыстыру

Топтағы адамдарды санау

Джай Сингх

Жердің жылдамдығы

Көлем: Жұлдыздарды санау